Kan ik een paniekaanval krijgen door stress?

JA! Stress kan een paniekaanval veroorzaken.

Stress op zichzelf is niet slecht. De gezonde versie van stress kan je juist helpen om te presteren en problemen op te lossen.

Maar het wordt problematischer en gevaarlijker wanneer stress chronisch wordt.

Wat is een paniekaanval?

Een paniekaanval is een plotselinge en intense periode van angst of paniek, die vaak gepaard gaat met lichamelijke en mentale klachten.

Ze zijn meestal niet gebaseerd op een echte of reële dreiging, maar eerder het resultaat van een overreactie van je lichaam.

Het is belangrijk om te onthouden dat er verschillen zijn in de lengte, intensiteit of aanleiding van paniekaanvallen.

Hoewel er overlappende kenmerken zijn, zal de ervaring van een paniekaanval variëren van persoon tot persoon.

Paniekaanvallen kunnen beangstigend zijn, maar ze zijn over het algemeen niet schadelijk voor je en kunnen goed behandeld worden, bijvoorbeeld door middel van therapie en ademhalingstechnieken.

Wat zijn de symptomen van een paniekaanval?

De lichamelijke of mentale symptomen, die je ervaart bij een paniekaanval kunnen zijn;

• een versnelde hartslag of een intens bonzend hart
• kortademigheid of benauwdheid
• duizeligheid of licht in het hoofd
• trillen of beven
• transpireren
• gevoel van verstikking
• niet meer helder kunnen denken
• pijn of druk op de borst
• koude rillingen of opvliegers
• misselijkheid of maagklachten
• gevoel van onwerkelijkheid of buiten je lichaam staan
• angst voor controleverlies
• een bijna dood ervaring
• en het idee dat je gek wordt

Wil je weten hoe ik je kan helpen om je paniekaanvallen te voorkomen, te beheersen of te laten verdwijnen?

>>> RESERVEER: Je eerste afspraak voor stressmanagement! <<<

Wat triggert een paniekaanvallen nog meer?

Naast (chronische) stress zijn er nog enkele andere oorzaken en triggers, die paniekaanvallen kunnen veroorzaken. De meest voorkomende zijn;

Lichamelijke gezondheid
Sommige medische aandoeningen, zoals schildklierproblemen, hartaandoeningen of een lage bloedsuikerspiegel, kunnen paniekaanvallen veroorzaken of imiteren.

Cafeïne of stimulerende middelen
Het overmatig gebruik van cafeïne, stimulerende middelen of bepaalde medicijnen kan paniekaanvallen veroorzaken.

Trauma
Ervaringen uit het verleden, zoals trauma’s of onverwerkte emoties, kunnen paniekaanvallen uitlokken, vooral als ze onopgelost blijven.

Fobieën
Mensen met specifieke fobieën, zoals hoogtevrees of claustrofobie, lopen een groter risico op paniekaanvallen als ze worden geconfronteerd met hun angsten.

Levensgebeurtenissen
Belangrijke veranderingen in het leven, zoals verlies van werk, een scheiding of verlies van een dierbare, kunnen leiden tot paniekaanvallen.

De vicieuze cirkel van paniekaanvallen en angst

Er is een patroon waarbij stress en paniekaanvallen elkaar versterken en in stand houden. En dit ziet er als volgt uit:

De cirkel begint meestal met een trigger of stressor, zoals een stressvolle situatie, een angstige gedachte of een fysiek symptoom (bijvoorbeeld een snelle hartslag). Dit kan van buitenaf komen of binnen in je lichaam ontstaan.

Deze trigger leidt tot een angstreactie. Dit kan variëren van milde nervositeit tot intense angst.

De angstreactie gaat vaak gepaard met fysieke symptomen, zoals een versnelde hartslag, zweten, trillen, duizeligheid en kortademigheid. Deze fysieke symptomen kunnen op hun beurt weer je angst(en) versterken.

Tijdens deze angstige toestand kan je (meer) negatieve gedachtepatronen ontwikkelen. Zo kan je gaan denken dat je gaat flauwvallen of dat je echt doodgaat. En vanzelfsprekend verhogen deze gedachten je angstlevel weer.

Als je angsten maar blijven toenemen en je fysieke symptomen worden steeds ernstiger, kan dit leiden tot een paniekaanval.

En na deze paniekaanval, wordt je vaak angstiger voor een volgende paniekaanval. Dus als er dan weer een trigger of stressvolle situatie is, zal bovenstaande cirkel zich steeds sneller en vaker herhalen.

Deze vicieuze cirkel kan je eigenlijk alleen nog maar doorbreken, door professionele hulp in te schakelen.

Ervaar je regelmatig paniekaanvallen? Dan is het raadzaam om contact op te nemen met je (huis)arts en professionele hulp te zoeken, om de onderliggende oorzaken te begrijpen en te leren hoe je ze kunt beheersen.

Als adem, stress en burn-outcoach kan ik je in ieder geval waardevolle ondersteuning bieden.

Paniekaanvallenzijn géén teken van zwakte,
Maar het resultaatvan te lang te sterk willen zijn!

Paniekaanvallen door (chronische) stress

Chronische stress ontstaat wanneer je gedurende een lange tijd wordt blootgesteld aan veel stressvolle situaties of problemen.

Het kan voortkomen uit werkproblemen, geldzorgen, persoonlijke problemen of gezondheidsproblemen.

Deze aanhoudende stress kan zich opstapelen en leiden tot langdurige spanning en druk, wat uiteindelijk resulteert in chronische stress.

En hoewel paniekaanvallen vaak het gevolg zijn van een complexe combinatie van factoren, kan (langdurige) chronische stress zeker een aanleiding (en soms zelfs dé oorzaak) zijn voor je paniekaanvallen.

Hier zijn enkele voorbeelden ‘hoe’ chronische stress kan bijdragen aan je paniekaanvallen.

Verhoogde angstniveaus
Chronische stress houdt vaak verband met aanhoudende angst en zorgen. Dit kan bij jou leiden tot een voortdurend verhoogd angstniveau.

Gevoeliger zenuwstelsel
Langdurige stress kan het zenuwstelsel gevoeliger maken voor stressprikkels. Hierdoor kan het zenuwstelsel sneller en sterker reageren op situaties, die jij als stressvol ervaart.

Veranderingen in hormonen
Chronische stress kan leiden tot aanhoudende (negatieve) veranderingen in je hormoonbalans.

Zo kan je een (ongezond) verhoogd niveau van het stresshormonen cortisol krijgen, wat de fysieke reacties van je lichaam op stress versterkt.

Opgestapelde stress en spanningen
Als jij, gedurende lange tijd, ongezonde spanningen en stress blijft opbouwen, dan kunnen zelfs de meest kleine stressfactoren aanleiding geven tot een paniekaanval.

Ander denkpatroon
Chronische stress kan leiden tot overdreven negatieve gedachten en denkwijzen, wat je risico op paniekaanvallen kan vergroten.

Overprikkeld zenuwstelsel
Wanneer je onder veel stress staat, kan je zenuwstelsel overprikkeld raken. Dit betekent dat het constant ‘aan’ staat en je lichaam klaarmaakt om met een bedreiging om te gaan.

Fight-or-flight-reactie
Je lichaam activeert de “vecht-of-vlucht”-reactie, die fysieke veranderingen veroorzaakt, zoals versnelde hartslag, snelle ademhaling en verhoogde bloeddruk.

Dit is bedoeld om je te helpen in gevaarlijke situaties, maar het kan ook optreden bij chronische stress.

Fysiologische reactie
De fysieke symptomen die gepaard gaan met de “vecht-of-vlucht”-reactie kunnen angstaanjagend zijn.

Als je deze symptomen niet begrijpt, kun je bang worden dat er iets ernstigs aan de hand is, wat op zichzelf angst en paniek kan veroorzaken.

Cyclische angst
Als je eenmaal een paniekaanval hebt gehad als gevolg van stress, kan de angst om een nieuwe aanval te krijgen, de stress verder versterken.

Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van stress en paniekaanvallen.

Psychologische factoren
Stress kan ook psychologische spanning veroorzaken, zoals zorgen over werk, relaties of financiën. Deze zorgen kunnen bijdragen aan paniekgevoelens.

Hoe versla ik mijn paniekaanvallen?

Heb je regelmatig paniekaanvallen, die je dagelijkse leven verstoren? Dan kan (of moet) jij het volgende doen:

(Huis)arts
Neem altijd contact op met je (huis)arts om eventuele medische oorzaken van je paniekaanvallen uit te sluiten.

Professionele hulp en ondersteuning
Praat met professionals, die je vertrouwt over wat je doormaakt. Het uiten van je gevoelens en emoties is een goede start om je paniekaanvallen aan te pakken.

Gezonde(re) levensstijl
Zorg voor voldoende slaap, regelmatige lichaamsbeweging en een uitgebalanceerd dieet. Vermijd het overmatig gebruik van stimulerende middelen zoals cafeïne en alcohol.

Wat kan ik doen bij een paniekaanval?

Als je een paniekaanval ervaart, probeer dan onderstaande tips eens.

Hiermee is het mogelijk om de lengte en intensiteit van je paniekaanval te beïnvloeden en het ‘gevoel’ te krijgen, dat je meer in controle bent.

Blijf op één plek
Als mogelijk, blijf waar je bent tijdens de paniekaanval. Probeer niet weg te rennen, want dat kan de angst versterken.

Houd je gedachten realistisch
Herken je negatieve en destructieve gedachten. Probeer realistische en kalmerende gedachten in te voeren.

Vertel jezelf dat de paniekaanval vanzelf voorbij zal gaan en dat je niet in gevaar bent.

Doe een ademhalingsoefening
Probeer diepe ademhalingsoefeningen om je ademhaling te vertragen.

Adem langzaam in door je neus, houd even vast, en adem dan langzaam uit door je mond. Herhaal dit enkele keren.

<<< LEESTIP: Minder paniekaanvallen door de juiste ademhaling >>>

Zoek afleiding
Probeer je aandacht af te leiden van de angst door je te concentreren op iets anders, zoals het tellen van voorwerpen in de kamer of het benoemen van kleuren om je heen.

Ontspan (actief) je spieren
Span en ontspan verschillende spiergroepen in je lichaam om de fysieke spanning te verminderen. Begin bij je tenen en werk omhoog naar je hoofd.

Tijd nemen voor jezelf
is ook een keuze!

Accepteer je paniekaanval
Wanneer je de aanwezigheid van je paniekaanval erkent en accepteert, dan zal je jezelf er minder tegen verzetten.

Hierdoor kan je je energie en aandacht gaan richten op het gebruiken van (bovenstaande) technieken om je paniekaanval in de kiem te smoren.

Als adem, stress en burn-out coach ben ik er voor jou!

Wil jij weten ‘hoe’ ik je kan helpen om je paniekaanvallen te verminderen, te voorkomen of zelfs te laten verdwijnen?

>>> RESERVEER: Je eerste afspraak voor stressmanagement! <<<

Laat mij je coachen, zodat jij meer kan genieten van al het moois dat de seizoenen je te bieden hebben!

Marloes Hoevenaars
adem, stress & burn-outcoach

marloes@natuurlijkloes.nl
contactformulier