Je ZWAKSTE
Je zwakste collega is goud waard!
“als een kanarie in de kolenmijn”
Binnen een team of organisatie heeft men (over het algemeen) niet veel bewondering voor de collega, die als eerste de
- ongezonde stress
- langdurige spanningen
- of te hoge werkdruk bespreekbaar wil maken
En het is mijn ervaring dat de meeste leidinggevende hier al helemaal geen of zeer weinig aandacht aan willen geven.
Leidinggevende worden immers niet afgerekend op mínder verzuim, maar juist op méér productie en omzet.
Stresssignalen zijn altijd
kansen voor verbeteringen!
Of kan het zijn …
Dat leidinggevende eigenlijk nog niet weten ‘hoe belangrijk’ en ‘waardevol’ deze collega wel niet is, voor hun toekomstige omzet, productie en bonussen?!
Je zwakste collega is de kanarie in de kolenmijn
Binnen je bedrijf, je team of organisatie kan de collega, die het meest gevoelig is voor ongezonde stress, langdurige spanningen of te hoge werkdruk, namelijk fungeren als de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn.
Want net zoals de kanarie vroeger werd gebruikt om te detecteren of er giftige gassen in mijnen aanwezig waren, kan een stressgevoelige collega (vroegtijdig) de eerste signalen afgeven van ongezonde en gevaarlijke stress en spanningen.
Het tijdig opmerken van de stresssignalen van deze collega is dus van groot belang, omdat het je in staat stelt om op tijd in actie te komen. Je kan dan onder andere;
- werkprocessen analyseren om te bepalen of er structurele stress is ontstaan
- het bewustzijn van stresssignalen vergroten bij betrokken collega’s
- voorkomen dat de ongezonde stress en spanningen overslaat naar andere collega’s
- conflicten of problemen binnen het team vroegtijdig signaleren
- langdurige uitval en burn-outs voorkomen
- de verborgen kosten van een verminderde productiviteit beperken
- en natuurlijk de betreffende collega helpen met stressmanagement
5 signalen om de werkstress bij je collega te herkennen
- verandering in gedrag
- toenemende vergeetachtigheid
- fysieke symptomen
- verandering in werkprestaties
- terugtrekking uit sociale interacties
Verandering in gedrag
Een van de meest voor de hand liggende tekenen van werkgerelateerde stress is een duidelijke verandering in gedrag.
Als je collega normaal gesproken rustig en beheerst is, maar plotseling prikkelbaar, ongeduldig of teruggetrokken wordt, kan dit een teken zijn dat stress zijn tol begint te eisen.
Het is belangrijk om deze verandering in gedrag op te merken en te begrijpen dat het vaak een eerste reactie is op (teveel) interne druk en spanning.
Toenemende vergeetachtigheid
Stress kan aanzienlijke invloed hebben op cognitieve functies.
Als je collega vaak dingen vergeet, moeite heeft met zich te concentreren of zelfs eenvoudige taken over het hoofd ziet, kan dit een indicatie zijn van stress die het vermogen om helder te denken beïnvloedt.
Dit kan leiden tot fouten in het werk en een afname (verborgen kosten) van de productiviteit.
Je zwakste collega onthult
de sterkste stresssignalen!
Fysieke symptomen
Stress heeft niet alleen invloed op de geest, maar ook op het lichaam.
Veel voorkomende fysieke symptomen van werkstress zijn hoofdpijn, vermoeidheid, spierpijn, maagklachten en een verzwakt immuunsysteem.
Als je collega herhaaldelijk klaagt over dergelijke klachten, kan dit duiden op de aanwezigheid van stress.
Veranderingen in werkprestaties
Werkprestaties zijn vaak een duidelijke indicator van stress.
Als de productiviteit (verborgen kosten) van je collega daalt en deze moeite heeft om deadlines te halen of taken correct uit te voeren, is dit een duidelijk teken dat stress het werk begint aan te tasten.
Dit kan niet alleen hun eigen voortgang belemmeren, maar ook gevolgen hebben voor het team, bedrijf en organisatie als geheel.
Terugtrekking uit sociale interacties
Sociale interacties vormen een belangrijk onderdeel van de werkomgeving.
Als je merkt dat je collega zich steeds meer terugtrekt uit teamactiviteiten, vergaderingen of gesprekken, kan dit een teken zijn van sociaal isolement, wat vaak gepaard gaat met stress.
Deze terugtrekking kan leiden tot een gebrek aan betrokkenheid en communicatieproblemen binnen het team.
5 tips om je stressgevoelige collega te ondersteunen
Wanneer je een van de bovenstaande stresssignalen bij je collega opmerkt, is het van groot belang om op een gevoelige en ondersteunende manier te handelen.
Hier zijn vijf eenvoudige tips over hoe je effectief met de stress van je collega kunt omgaan;
- communiceer openlijk
- bied hulp aan
- moedig zelfzorg aan
- bied professionele hulp aan
- creëer een ondersteunende werkomgeving
Communiceer openlijk
Maak tijd vrij om met je collega te praten en vraag (oprecht) hoe het gaat. Luister aandachtig en laat weten dat je er bent om te helpen. Gemeende interesse en begrip kunnen een enorm verschil maken.
Bied hulp aan
Vraag je collega of er manieren zijn waarop je kunt bijdragen aan het verlichten van de werkdruk.
Soms kan het herverdelen van taken, het aanbieden van extra ondersteuning, of gewoon een luisterend oor bieden het verschil maken.
Moedig zelfzorg aan
Benadruk het belang van zelfzorg bij je collega. Moedig je collega aan om regelmatig pauzes te nemen, te bewegen en gezond te eten.
Deze kleine stappen kunnen aanzienlijk bijdragen aan stressvermindering en het verhogen van de veerkracht.
Bied professionele hulp aan
Als het stressniveau van je collega ernstig is, suggereer dan dat ze professionele hulp zoeken, zoals een bezoekje aan de huisarts, bedrijfsarts of stressmanagement.
Deze professionals kunnen je collega helpen bij het aanleren van effectieve manieren om met stress en spanningen om te gaan, deze te verminderen en de veerkracht te verhogen.
Luister naar de
stilte van stress!
Creëer een ondersteunende werkomgeving
Werk samen met je team om een cultuur te bevorderen waarin gepraat kan worden over teveel, ongezonde en langdurige stress, spanningen en werkdruk.
Ook is het belangrijk om de (tijdelijke) stressvolle perioden uit het privéleven hierin te bespreken. Want deze stress en spanningen (overlijden, scheiding, mantelzorg, …) wordt mee naar het werk genomen.
Zorg goed voor je kanarie
In de huidige tijd, waarin stress en spanningen in de werkomgeving steeds zichtbaarder worden, is het dus van groot belang om je zwakste collega, de kanarie in de kolenmijn, op waarde te schatten.
Want de collega, die als eerste de ongezonde stress, langdurige spanningen of te hoge werkdruk bespreekbaar maakt, is van onschatbare waarde voor je team, bedrijf of organisatie.
En natuurlijk kan het zijn dat de werkomgeving niet past bij de betreffende collega. Niet iedereen is gemaakt om in dezelfde omgeving te werken. Maar daar kom je dan ook achter, als je de eerste stresssignalen serieus neemt.
Het vroegtijdig herkennen van stresssignalen biedt dus de mogelijkheid om;
- tijdig in te grijpen
- processen te analyseren
- (stress)bewustzijn te vergroten
- de verborgen kosten van verminderde productiviteit te beperken
- of je collega te begeleiden naar een werkomgeving die past bij zijn of haar veerkracht
Marloes Hoevenaars
adem, stress & burn-outcoach
je mag voor jezelf kiezen
ook als dat voor de ander lastig is